Koncert skrzypcowy Roberta Schumanna, jest jedną z najbardziej zagadkowych kompozycji w dorobku kompozytora. Najprawdopodobniej napisał ją w Düsseldorfie między 11 września a 3 października 1853 roku dla skrzypka Josepha Joachima. W tym samy czasie ukończył inny utwór dla Joachima, Fantazję C-dur op. 131.
Choć Joachim wykonał Fantazję Schumanna, nigdy nie wykonał Koncertu skrzypcowego. Joachim zachował rękopis dzieła do końca życia. Po próbie samobójczej Schumanna w lutym 1854 r., a następnie upadku i śmierci w sanatorium w Endenich, Joachim ewidentnie podejrzewał, że Koncert był produktem szaleństwa Schumanna i uważał muzykę za makabryczną. Biograf Joachima, Andreas Moser, odtworzył list, w którym Joachim mówił o Koncercie Schumanna jako o „pewnym wyczerpaniu, próbującym wydobyć ostatnie zasoby energii duchowej”, choć „niektóre fragmenty świadczą o głębokich uczuciach twórcy”.
Wydaje się, że opinia Joachima zwyciężyła wśród potomnych, a sam utwór nie został opublikowany katalogu dzieł Schumanna i przez cały XIX wiek jego istnienie było właściwie utrzymywane w tajemnicy. Joachim zdeponował rękopis koncertu w Pruskiej Bibliotece Państwowej w Berlinie, a w testamencie (zmarł w 1907 r.) stwierdził, że utworu nie należy wykonywać ani wydawać do 100 lat po śmierci kompozytora, tj. do 1956 r. Natomiast w marcu 1933, podczas seansu spirytystycznego w Londynie, w którym uczestniczyły dwie siostrzenice Joachima, skrzypaczki Jelly d'Arányi i Adila Fachiri, duch-głos identyfikujący się jako Robert Schuman poprosił pannę d'Aranyi o odzyskanie niepublikowanego dzieła. W drugiej wiadomości, tym razem z ducha Joachima, skierowano ich do Pruskiej Biblioteki Państwowej. Ostatecznie pierwsze wykonanie miało miejsce w Londynie w 1937 roku. Koncert powoli wszedł do repertuaru koncertowego i jest obecnie uznawany za ważne dzieło kompozytora. Dla nagrania dokonanego w 1988 roku austriacki skrzypek Thomas Zehetmair sięgnął do oryginalnego rękopisu Schumanna, poprawiając wiele błędów w opublikowanym wydaniu.
Urodzony w Barcelonie w rodzinie muzyków, Josep Caballé Domenech studiował grę na fortepianie, perkusji, skrzypcach oraz śpiew. Brał lekcje dyrygentury u Davida Zinmana, Jormy Panuli, Sergiu Comissiony oraz studiował na Uniwersytecie Muzyki i Sztuk Scenicznych w Wiedniu. Caballé Domenech otrzymał Nagrodę Aspen od Amerykańskiej Akademii Dyrygenckiej w Aspen.
W swoim dziewiątym sezonie jako dyrektor muzyczny Filharmonii Colorado Springs i główny dyrygent Moritzburg Festival Orchestra łączy intensywną karierę symfoniczną i operową.
Caballé Domenech był generalnym dyrektorem muzycznym Staatskapelle Halle (2013-18), dyrektorem artystycznym Bogota Philharmonic Orchestra (2018) i głównym gościnnym dyrygentem Norköping Symphony (2005-07). Współpracował z wybitnymi orkiestrami, takimi jak Royal Philharmonic Orchestra, z którą nagrał „Trylogię rzymską” Respighiego dla Onyx Classics, BBC Philharmonic, Tonhalle Orchester Zurich, hr-Sinfonieorchester, Bayerischen Rundfunk, Bamberg Symphony, WDR Sinfonieorchester, DSO Berlin, Dresden Festspielorchester, Czech Philharmonic, Belgijską Narodową Symfonią, Antwerp Symphony, LaVerdi Milano, Royal Stockholm Philharmonic, Swedish Radio Symphony, Orchestre National du Capitol de Toulouse, Hiszpańską Orkiestrą Narodową, Barcelona Symphony, New Japan Philharmonic oraz orkiestrami symfonicznymi z Baltimore, Houston, San Antonio i Fort Worth. Jest również często zapraszany na międzynarodowe letnie festiwale do miejsc takich jak Aspen, Teksas, Chautauqua i Granada.
Z kolei urodzony w Erewaniu Sergey Khachatryan to skrzypek, który zdobył pierwszą nagrodę podczas VIII Międzynarodowego Konkursu im. Jeana Sibeliusa w Helsinkach w 2000 roku, stając się najmłodszym zwycięzcą w historii tego konkursu. W 2005 roku zdobył również I nagrodę podczas Konkursu im. Królowej Elżbiety w Brukseli.
W ostatnich sezonach występował z Bamberger Symphoniker (Herbert Blomstedt i Jonathan Nott), Filharmonią Monachijską (James Gaffigan), Symfonią Szwedzkiego Radia (Juraj Valcuha), Orkiestrą Maryjską (Valery Gergiev) i Orchestre de Paris (Andris Nelsons i Gianandrea Noseda). Współpracował również z Filharmonikami Berlińskimi, Royal Concertgebouw Orchestra, Holenderską Filharmonią Radiową, Rotterdam Philharmonic, Orchestre National de France, London Symphony, London Philharmonic, Philharmonia Orchestra, NHK Symphony, Sydney Symphony i Melbourne Symphony.
Khachatryan gra na skrzypcach „Ysaÿe” Guarneri del Gesu z 1740 roku, wypożyczonych z Nippon Music Foundation.
Wystawa dostępna w czasie wydarzenia:
ANDRZEJ DĄBROWSKI Fotojazz | Twarze ZAiKS-uANDRZEJ DĄBROWSKI Fotojazz
Fotojazz
Z bogatego archiwum Andrzeja Dąbrowskiego wybraliśmy 36 zdjęć z takich niezwykłych imprez jak pierwszy Jazz Camping w schronisku na Kalatówkach w 1959 roku, z udziałem czołowych polskich muzyków jazzowych, czy festiwale Jazz Jamboree lat sześćdziesiątych oraz portrety światowej sławy jazzmanów.
Partner koncertu
SZCZEGÓŁY
Khachatryan gra Schumanna
18-03-2022 19:00
Sala symfonicznaFilharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie
ul. Małopolska 48
70-515 Szczecin